1- استخراج و مقایس? مواد موثره در برگ و روغن زیتون با روش های استخراج با حلال و spe-hplc/uv 2- آنالیز ترکیبات موجود در اندام رویشی، بذر و گل گیاه گاو زبان با gc/ms

بخش اول اولئوروپئین فراوانترین نوع از ترکیبات بیوفنولی در برگ و میوه زیتون است و عامل مزه تلخ خاص میوه زیتون می باشد. میزان و نوع بیوفنول ها در زیتون بستگی به عواملی نظیر نوع رقم، آب و هوا، محل کشت، میزان رشد گیاه و نیز روش استخراج دارد. در ایران انواع گوناگونی از درختان زیتون کشت شده اند که درصد اولئوروپئین در برگ این درختان با توجه به رقم کشت شده، زمان و محل کشت می تواند متفاوت باشد. در این تحقیق برگ سه رقم ماری زیتون، سویلانا و کرونائیکی در تیرماه 87 از سه منطق? خرم آباد، پلدختر و رودبار جمع آوری گردید. روش های مختلف استخراج اولئوروپئین از برگ های پودر شده بررسی و استخراج طی دو مرحله 30 دقیقه ای در حمام فراصوت توسط ml 10 حلال اتانول- آب (30 : 70) انتخاب گردید. برای اندازه گیری کمی اولئوروپئین در نمونه های استخراجی از دستگاه hplc با ستون c-8 استفاده شد. بررسی غلظت اولئوروپئین در این تحقیق نشان داد که به طور کلی میزان اولئوروپئین در منطق? رودبار بیشتر از میزان آن در دو منطقه دیگر می باشد و میزان این ماده در برگ رقم ماری زیتون با mg/g (20±)150 در مقایسه با رقم سویلانا و رقم کرونائیکی، بیشتر است. همچنین اختلاف میزان اولئوروپئین در ارقام مختلف زیتون کاملا معنی دار می باشد. بخش دوم روغن زیتون از خواص طبیعی برخوردار است که آن را منحصربفرد ساخته و بخش عمده ای از رژیم غذایی نواحی مدیترانه را در بر می گیرد. میزان هیدروکسی تیروزول و اولئوروپئین که از ترکیبات آنتی اکسیدانی مهم در روغن زیتون هستند، پارامتر بسیار مهمی در ارزیابی کیفیت روغن زیتون می باشند. در این تحقیق به روش تجزیه ای خاصی اشاره شده که به ما در تعیین کمی هیدروکسی تیروزول و اولئوروپئین در روغن زیتون های تجاری کمک می کند. هیدروکسی تیروزول و اولئوروپئین با کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا توسط شویش گرادیانی با استونیتریل و بافر آمونیوم استات 01/0 مولار و 5= ph، آنالیز شدند. نمونه ها توسط استخراج با فاز جامد با استفاده از دیسک های اکتا دسیل سیلان آماده شده به طوریکه بازده استخراج برای هیدروکسی تیروزول 1/5 ± 7/95 % و برای اولئوروپئین در حدود0/3 ± 8/98% می باشد. منحنی کالیبراسیون برای هیدروکسی تیروزول در محدوده 6-10 × 3/9 تا 9/0 میلی گرم (mg 6-10 × 37/2= lod) و برای اولئوروپئین در محدوده بین 6-10 × 1/2 تا 3-10 × 6/35 میلی گرم (mg 7-10 × 87/1= lod) خطی می باشد. بخش سوم گاوزبان گیاهی از خانواده boraginaceae است که ارزش دارویی و غذایی بالایی دارد و برای درمان بیماری های مختلف انسان استفاده می شود. جداسازی و شناسایی مواد موثره مفید در اندام هوایی و بذر گیاه گاوزبان برای مصارف دارویی از اهداف مهم این تحقیق می باشد. اسانس دو گون? گل گاوزبان با روش تقطیر با بخارآب تهیه و با gc/ms آنالیز شد. کارواکرول در گون? borago officinalis l. و بتا-فارنسن، آلفا- بیزابولن اکساید و لیمونن در گون? anchusa italica retz. از مهمترین تزکیبات شناسایی شده به شمار می روند. همچنین ترکیبات فرار اندام رویشی همین دو گونه به روش ua-hs-spme-gc/ms استخراج و شناسایی شدند. بتا-آیونن و لیمونن دی اکساید از ترکیبات مهم استخراجی گون? anchusa italica retz. و بیزابولن، آلیل- آیونن وکارواکرول ترکیبات استخراجی borago officinalis l. با فیبر تجاری pdms می باشند. جهت استحصال روغن از بذر گیاه گاوزبان، یک سیستم ساده و تمیز cold press ساخته و استفاده شد. سیستم پیشنهادی، به دلیل سادگی و ارزان بودن و همچنین عدم استفاده از مواد شیمیایی مضر و روغن گیری در غیاب نور و حرارت، سیستمی مناسب جهت روغن گیری از بذر انواع گیاهان دارویی می باشد. علاوه بر ترکیبات اتیل پالمیتات و اولئیک اسید شناسایی شده در روغن بذر هر دو گون? گاوزبان با gc/ms، ترکیب لینولئیک اسید در گون? borago officinalis l. مشخصاَ دیده شد. ترکیبات موجود در بذر گیاه گاوزبان به عنوان مکمل های غذایی و دارویی برای درمان بیماری های قلبی، اگزمای موضعی، دیابت ها، ورم مفاصل و بیماری ms استفاده می شود.